Cam và sức khỏe mắt
Nguyễn Huy Đức
| 15-07-2024
· Nhóm ăn uống
Một nghiên cứu toàn diện kéo dài 15 năm chỉ ra rằng tiêu thụ cam thường xuyên có thể làm giảm đáng kể nguy cơ phát triển bệnh thoái hóa điểm vàng liên quan đến tuổi tác (AMD), một tình trạng ở mắt phổ biến dẫn đến mù lòa ở người lớn tuổi.
AMD được đặc trưng bởi những thay đổi liên quan đến tuổi tác trong cấu trúc của điểm vàng, nằm ở đáy mắt và tỷ lệ mắc bệnh tăng theo tuổi.
Hiện nay, nó là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa ở những người trên 50 tuổi và chưa có phương pháp chữa trị nào cho tình trạng suy giảm thị lực này.
Nghiên cứu được thực hiện bởi các nhà khoa học từ viện nghiên cứu y khoa Westmead và đại học Sydney ở Úc, gần đây đã được công bố trên tạp chí dinh dưỡng lâm sàng Mỹ. Nghiên cứu đã theo dõi tỉ mỉ sức khỏe và thói quen ăn uống của hơn 2.000 người Úc tham gia, tất cả đều từ 50 tuổi trở lên. Những phát hiện thật đáng kinh ngạc: những người tiêu thụ ít nhất một quả cam mỗi ngày nhận thấy nguy cơ phát triển AMD giảm hơn 60% trong thời gian nghiên cứu 15 năm. Ngay cả những người chỉ ăn một quả cam mỗi tuần cũng giảm được nguy cơ mắc bệnh.
Giáo sư Bamini Gopinath, nhà nghiên cứu chính của đại học Sydney, nhấn mạnh tầm quan trọng của những phát hiện này. Theo Gopinath, dữ liệu cho thấy flavonoid, một nhóm hợp chất tự nhiên có trong cam, đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa bệnh về mắt. Không giống như các nghiên cứu trước đây chủ yếu tập trung vào tác động của các chất dinh dưỡng phổ biến như vitamin C, E và A đối với sức khỏe của mắt, nghiên cứu này nhấn mạnh những lợi ích tiềm tàng của flavonoid. Các hợp chất này có cả đặc tính chống oxy hóa và chống viêm và có nhiều trong hầu hết các loại trái cây và rau quả.
Tuy nhiên, nghiên cứu tiết lộ rằng trong số các loại thực phẩm giàu flavonoid, chỉ có cam mới có tác dụng làm AMD phát triển thấp hơn đáng kể. Cơ chế chính xác đằng sau tác dụng bảo vệ này vẫn chưa rõ ràng. Ý nghĩa của nghiên cứu này là đáng kể. Flavonoid, với đặc tính tăng cường sức khỏe, có thể là chìa khóa để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh AMD, một căn bệnh hiện chưa có cách chữa trị. Chất chống oxy hóa giúp trung hòa các gốc tự do có hại trong cơ thể, giảm căng thẳng oxy hóa có thể gây tổn hại cho các tế bào, bao gồm cả tế bào ở mắt. Mặt khác, đặc tính chống viêm giúp giảm viêm mãn tính, một yếu tố thường liên quan đến sự tiến triển của các bệnh khác nhau liên quan đến tuổi tác, bao gồm cả AMD.
Điều cần lưu ý là mặc dù tiêu thụ cam thường xuyên có liên quan đến việc giảm nguy cơ phát triển AMD nhưng nó không đảm bảo ngăn ngừa hoàn toàn căn bệnh này. Các nhà nghiên cứu cảnh báo không nên giải thích những phát hiện của họ theo hướng gợi ý rằng chỉ riêng cam có thể ngăn ngừa hoàn toàn bệnh AMD. Thay vào đó, nghiên cứu của họ chỉ ra những lợi ích tiềm năng của chế độ ăn uống bao gồm cam như một phần của cách tiếp cận cân bằng, rộng rãi hơn đối với sức khỏe của mắt. Những phát hiện này mở ra con đường mới cho nghiên cứu. Cần có những nghiên cứu sâu hơn để hiểu tại sao cam lại có tác dụng bảo vệ này và tìm hiểu xem các loại trái cây họ cam quýt hoặc thực phẩm giàu flavonoid khác có thể mang lại lợi ích tương tự hay không. Việc xác định các flavonoid cụ thể chịu trách nhiệm cho những tác dụng bảo vệ này có thể dẫn đến các khuyến nghị về chế độ ăn uống mới hoặc phát triển các chất bổ sung nhằm ngăn ngừa AMD.
Nghiên cứu kéo dài 15 năm nhấn mạnh những lợi ích sức khỏe tiềm ẩn của việc kết hợp cam vào chế độ ăn uống, đặc biệt đối với những người có nguy cơ thoái hóa điểm vàng do tuổi tác. Mặc dù cần nhiều nghiên cứu hơn để hiểu đầy đủ các cơ chế hoạt động nhưng bằng chứng cho thấy rằng một thay đổi đơn giản trong chế độ ăn uống - chẳng hạn như ăn nhiều cam hơn - có thể có tác động sâu sắc đến sức khỏe của mắt và ngăn ngừa AMD. Nghiên cứu này đóng vai trò như một lời nhắc nhở về vai trò quan trọng của chế độ ăn uống trong việc duy trì sức khỏe tổng thể và ngăn ngừa bệnh tật, đặc biệt là khi chúng ta già đi.