Trong thế giới ẩm thực, gia vị chính là linh hồn của món ăn, nâng tầm những món ăn từ hương vị bình thường trở nên thơm ngon hấp dẫn hơn bao giờ hết.

Tuy nhiên, khi nói đến việc nấu nướng và sử dụng lâu dài, người ta đặt ra câu hỏi về tác hại tiềm ẩn mà gia vị có thể gây ra cho cơ thể bạn.

Có phải mọi người đang chủ quan khi tiêu dùng ưu tiên hương vị món ăn hơn là sức khỏe? Hãy cùng đi sâu vào chủ đề này.

Đầu tiên, cần phải thừa nhận lợi ích mà gia vị mang lại. Các loại thảo mộc, gia vị không chỉ làm tăng hương vị mà còn góp phần bảo quản thực phẩm. Trong lịch sử, các loại gia vị được đánh giá cao vì đặc tính kháng khuẩn, giúp ngăn ngừa hư hỏng thực phẩm và các bệnh cho thực phẩm trước khi cho vào tủ lạnh. Ngoài ra, nhiều loại gia vị có chứa các hợp chất có đặc tính chống oxy hóa và chống viêm, có khả năng mang lại lợi ích cho sức khỏe khi tiêu thụ ở mức độ vừa phải.

Tuy nhiên, mối lo ngại xảy ra khi những gia vị này được nấu trong thời gian dài. Một số nghiên cứu cho thấy rằng việc đun nóng kéo dài một số loại gia vị và thảo mộc có thể dẫn đến sự suy giảm các hợp chất có lợi của chúng. Ví dụ, nhiệt độ cao có thể làm giảm hiệu lực của chất chống oxy hóa có trong các loại thảo mộc như lá oregano, húng tây và hương thảo. Do đó, việc chỉ dựa vào các món ăn nấu chín lâu để chúng ta hấp thụ các hợp chất này hàng ngày có thể không hiệu quả bằng việc kết hợp chúng vào chế độ ăn uống của chúng ta ở dạng tươi hơn.

Hơn nữa, việc sử dụng gia vị trong nấu ăn lâu dài có thể gây ra những rủi ro về sức khỏe liên quan đến việc hấp thụ quá nhiều natri. Nhiều hỗn hợp gia vị và nước sốt được bán ngoài thị trường chứa hàm lượng muối cao, khi tiêu thụ quá mức có thể khiến tăng huyết áp và các bệnh tim mạch. Việc tiếp xúc lâu dài với chế độ ăn nhiều natri có liên quan đến việc tăng nguy cơ đột quỵ, đau tim và các vấn đề về thận. Vì vậy, những người có nền bệnh lý sẵn, chẳng hạn như tăng huyết áp hoặc bệnh thận, nên thận trọng khi ăn các món ăn nhiều gia vị vào thói quen ăn kiêng lâu dài của mình.

Một mối lo ngại khác liên quan đến việc sử dụng gia vị lâu dài là khả năng hình thành các hợp chất có hại trong quá trình nấu nướng. Khi tiếp xúc với nhiệt độ cao, một số loại gia vị, đặc biệt là những loại có chứa đường và axit amin, có thể xảy ra các phản ứng hóa học tạo ra các hợp chất như sản phẩm cuối cùng của glycation (AGE) và hydrocarbon thơm đa vòng (PAH). Những hợp chất này có liên quan đến tình trạng viêm, oxy hóa và tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như tiểu đường và ung thư.

Hơn nữa, những người có thể bị dị ứng hoặc nhạy cảm về chế độ ăn uống cụ thể có thể phải đối mặt với những hiểm họa khi tiêu thụ các món ăn có gia vị trong thời gian dài. Các thành phần như tỏi, hành và ớt, thường được sử dụng làm gia vị, có thể gây khó chịu về tiêu hóa hoặc gây phản ứng dị ứng ở một số người. Đối với những người mắc hội chứng ruột kích thích (IBS) hoặc các bệnh về đường tiêu hóa khác, việc tiêu thụ thực phẩm nhiều gia vị có thể làm nặng thêm các triệu chứng và dẫn đến rối loạn tiêu hóa.

Bất chấp những lo ngại này, điều quan trọng cần nhấn mạnh, chìa khóa để giải quyết vấn đề này là sử dụng điều độ . Mặc dù việc tiêu thụ quá nhiều các món ăn chứa nhiều gia vị có thể gây ra rủi ro, nhưng việc kết hợp nhiều loại thảo mộc và gia vị vào chế độ ăn uống của bạn đúng cách có thể mang lại sức khỏe và tinh thần tốt hơn. Thay vì chỉ dựa vào các món ăn chế biến để có hương vị, hãy cân nhắc việc kết hợp các loại thảo mộc và gia vị tươi vào bữa ăn của bạn bất cứ khi nào có thể để tối đa hóa lợi ích dinh dưỡng của chúng đem lại.

Ngoài ra, việc lựa chọn hỗn hợp gia vị tự chế hoặc các loại gia vị thay thế có hàm lượng natri thấp có thể giúp giảm nguy cơ hấp thụ quá nhiều natri liên quan đến các sản phẩm gia được bày bán. Việc kết hợp các loại hương vị và kỹ thuật nấu ăn khác nhau cũng có thể làm bữa ăn của bạn thêm đa dạng đồng thời giảm thiểu những rủi ro tiềm ẩn cho sức khỏe.

Mặc dù việc sử dụng gia vị trong nấu ăn lâu dài có thể nâng cao hương vị và sự hấp dẫn của món ăn nhưng điều cần thiết là phải lưu ý đến những tác dụng phụ tiềm ẩn đến sức khỏe. Hấp thụ quá nhiều natri, sự phân hủy của các hợp chất có lợi và sự hình thành các hợp chất có hại trong quá trình nấu nướng đều là những yếu tố cần cân nhắc khi vào thói quen ăn uống lâu dài của bạn. Bằng cách nấu nướng khoa học, lựa chọn các loại gia vị thay thế và ưu tiên nguyên liệu tươi, bạn có thể đạt được sự cân bằng giữa hương vị và sức khỏe trong món ăn hàng ngày của gia đình.