Các sứ mệnh Sao Hỏa
Trần Quang Tuấn
| 13-06-2025

· Nhóm thiên văn
Bạn có bao giờ tự hỏi NASA đã làm gì trên sao Hỏa không? Hành tinh Đỏ đã là nguồn cảm hứng cho các nhà khoa học, những người đam mê không gian và thậm chí cả những người hâm mộ khoa học viễn tưởng trong nhiều thế kỷ.
Nhờ những nỗ lực của NASA, chúng ta đã có thể tìm hiểu thêm về sao Hỏa hơn bao giờ hết. Từ các xe tự hành hạ cánh trên bề mặt sao Hỏa cho đến nghiên cứu bầu khí quyển của sao Hỏa, NASA đã đạt được một số thành tựu đáng kinh ngạc trong hành trình tìm hiểu hành tinh láng giềng của chúng ta.
Vậy, chúng ta hãy cùng tìm hiểu những gì NASA đã làm trên sao Hỏa và tại sao điều đó lại quan trọng đến vậy.
Vậy, hãy cùng tìm hiểu xem NASA đã làm gì trên sao Hỏa và tại sao điều đó lại quan trọng đến vậy.
Hành trình bắt đầu: Xe tự hành trên sao Hỏa của NASA
Một trong những thành tựu quan trọng nhất của NASA trên sao Hỏa là triển khai xe tự hành. Những rô-bốt di động này được thiết kế để khám phá bề mặt sao Hỏa, phân tích đất và gửi lại dữ liệu quan trọng. Xe tự hành đầu tiên, Sojourner, đã hạ cánh xuống sao Hỏa vào năm 1997 như một phần của sứ mệnh Mars Pathfinder. Mặc dù nhỏ và có khả năng hạn chế, nhưng nó đã chứng minh rằng việc khám phá sao Hỏa bằng xe tự hành là khả thi.
Quay trở lại những năm 2000, NASA đã phóng những xe tự hành tiên tiến hơn, chẳng hạn như Spirit và Opportunity (năm 2004) và Curiosity (năm 2012). Những xe tự hành này có khả năng hơn nhiều, được trang bị camera, thiết bị khoa học và công cụ để thu thập mẫu đá và đất. Đặc biệt, Curiosity đã thay đổi cuộc chơi, vì nó đã tích cực phân tích bầu khí quyển, địa chất và tiềm năng sống của sao Hỏa.
Tiết lộ bí mật của sao Hỏa: Tìm kiếm nước
Một trong những mục tiêu chính của NASA trên sao Hỏa là tìm kiếm dấu hiệu của nước, điều này rất quan trọng để hiểu được tiềm năng của sự sống trên hành tinh này. Các nhà khoa học tin rằng sao Hỏa có thể đã từng có nước lỏng trong quá khứ và việc phát hiện ra lòng sông cổ đại và các mỏ khoáng sản cho thấy nước có thể đã từng chảy trên bề mặt hành tinh này.
Xe tự hành Perseverance của NASA, đã hạ cánh xuống sao Hỏa vào năm 2021, được trang bị các thiết bị hiện đại để nghiên cứu địa chất của hành tinh này và tìm kiếm dấu hiệu của sự sống vi khuẩn cổ đại. Xe tự hành này cũng đang thu thập các mẫu đất để đưa trở lại Trái đất trong tương lai, mang đến cơ hội độc đáo để nghiên cứu vật liệu sao Hỏa ở cự ly gần.
Kiểm tra bầu khí quyển của sao Hỏa: Con người có thể sống ở đó không?
Một mục tiêu chính khác của các sứ mệnh của NASA tới sao Hỏa là tìm hiểu bầu khí quyển của nó và xác định xem một ngày nào đó con người có thể sống ở đó hay không. Bầu khí quyển của sao Hỏa cực kỳ mỏng, chủ yếu bao gồm carbon dioxide, với rất ít oxy. Tuy nhiên, NASA đã tiến hành các thí nghiệm để kiểm tra tính khả thi của sự sống con người trên sao Hỏa.
Năm 2021, Perseverance đã triển khai thành công thiết bị MOXIE (Thí nghiệm sử dụng tài nguyên oxy tại chỗ trên sao Hỏa), thiết bị này đã sản xuất oxy từ bầu khí quyển sao Hỏa. Thí nghiệm đột phá này có thể là bước ngoặt cho các sứ mệnh có người lái trong tương lai, vì nó chứng minh khả năng tạo ra không khí có thể thở được từ các nguồn tài nguyên của sao Hỏa.
Ngoài ra, NASA đã nghiên cứu cách trồng thực phẩm trên sao Hỏa. Thí nghiệm Veggie của cơ quan này trên Trạm vũ trụ quốc tế đã thử nghiệm sự phát triển của thực vật trong không gian. Hiểu được cách cây trồng có thể phát triển trong điều kiện sao Hỏa là một bước quan trọng để duy trì sự sống của con người trên Hành tinh Đỏ.
Tìm kiếm sự sống: Nhiệm vụ lấy mẫu sao Hỏa
Một trong những khía cạnh thú vị nhất trong công việc của NASA trên sao Hỏa là tìm kiếm dấu hiệu của sự sống. Mặc dù chúng ta vẫn chưa tìm thấy bất kỳ bằng chứng xác đáng nào về sự sống trên sao Hỏa, nhưng NASA vẫn hy vọng. Trên thực tế, Perseverance đang thực hiện nhiệm vụ thu thập các mẫu đất và đá trên sao Hỏa có thể chứa đựng manh mối về quá khứ của hành tinh này. Những mẫu này cuối cùng sẽ được đưa trở lại Trái đất, nơi các nhà khoa học sẽ nghiên cứu chúng chi tiết hơn.
NASA cũng đã hợp tác với Cơ quan Vũ trụ Châu Âu (ESA) để phát triển sứ mệnh Mars Sample Return, nhằm mục đích đưa các mẫu sao Hỏa trở lại vào những năm 2030. Sứ mệnh này có thể cung cấp những hiểu biết vô giá về lịch sử của hành tinh này và liệu nó có từng hỗ trợ sự sống hay không.
Công nghệ tiên tiến: NASA đang mở đường như thế nào
Ngoài các xe tự hành và các thí nghiệm khoa học, NASA đã thử nghiệm các công nghệ mới để hỗ trợ các sứ mệnh trên sao Hỏa trong tương lai. Trực thăng Ingenuity, đã bay trên sao Hỏa vào năm 2021, là máy bay đầu tiên đạt được chuyến bay có động cơ trên một hành tinh khác. Công nghệ đột phá này có thể giúp các xe tự hành và phi hành gia trong tương lai khám phá sao Hỏa theo những cách mà chúng ta chưa từng nghĩ là có thể.
NASA cũng đang thử nghiệm các công nghệ để hạ cánh các tải trọng nặng hơn trên sao Hỏa. Hệ thống Skycrane, được sử dụng để hạ cánh Curiosity và Perseverance, là một cải tiến mang tính cách mạng cho phép các xe tự hành lớn hạ cánh an toàn trên bề mặt sao Hỏa. Công nghệ này sẽ rất quan trọng đối với các sứ mệnh trong tương lai nhằm đưa con người lên sao Hỏa.
Tương lai của hoạt động thám hiểm sao Hỏa: Tiếp theo là gì?
Vậy, điều gì sẽ tiếp theo cho hoạt động thám hiểm sao Hỏa của NASA? Kế hoạch của cơ quan này bao gồm việc đưa các phi hành gia lên sao Hỏa vào những năm 2030. Mục tiêu đầy tham vọng này sẽ đòi hỏi những tiến bộ đáng kể trong du hành vũ trụ, hệ thống hỗ trợ sự sống và bảo vệ bức xạ. NASA đã đặt nền móng cho chương trình Artemis, với mục tiêu đưa các phi hành gia lên Mặt Trăng trước tiên, như một bước đệm cho các sứ mệnh trên sao Hỏa trong tương lai.
Ngoài sứ mệnh Mars Sample Return, NASA cũng đang có kế hoạch tiếp tục gửi các xe tự hành để nghiên cứu bề mặt, bầu khí quyển và tiềm năng sinh sống của sao Hỏa. Mỗi sứ mệnh đều dựa trên các sứ mệnh trước đó, giúp chúng ta hiểu rõ hơn liệu sự sống có từng tồn tại trên sao Hỏa hay không và liệu một ngày nào đó con người có thể coi Hành tinh Đỏ là nhà hay không.
Kết luận: Hành trình khám phá sao Hỏa đáng kinh ngạc của NASA
NASA đã có những bước tiến đáng kinh ngạc trong việc khám phá sao Hỏa, từ việc hạ cánh xe tự hành trên bề mặt sao Hỏa cho đến thử nghiệm các công nghệ mới có thể mở đường cho các sứ mệnh có người lái trong tương lai. Những nỗ lực của cơ quan này không chỉ mở rộng hiểu biết của chúng ta về Hành tinh Đỏ mà còn đưa chúng ta tiến gần hơn một bước đến câu trả lời cho câu hỏi muôn thuở: Liệu có thể có sự sống ngoài Trái Đất không?
Khi chúng ta hướng tới tương lai của hoạt động khám phá sao Hỏa, rõ ràng là công trình của NASA sẽ tiếp tục truyền cảm hứng và mở rộng ranh giới kiến thức của con người. Ai mà biết được? Có thể một ngày nào đó, chúng ta sẽ là những người đặt chân lên sao Hỏa, nhờ vào công trình đáng kinh ngạc mà NASA đã thực hiện. Hãy tiếp tục tò mò và theo dõi khi nhân loại thực hiện bước nhảy vọt tiếp theo vào vùng đất chưa biết.
Bạn nghĩ gì về các sứ mệnh khám phá sao Hỏa của NASA? Bạn có nghĩ rằng con người sẽ có thể sống trên sao Hỏa không? Hãy cho chúng tôi biết trong phần bình luận nhé!