Chuồn chuồn dễ dàng được nhận diện nhờ hình dáng đặc trưng của chúng.

Với đôi mắt lớn, tròn chiếm gần hết phần đầu, thân hình thon dài như que diêm và hai đôi cánh mỏng manh như cánh tiên, chuồn chuồn nổi bật trong thế giới côn trùng.

Mặc dù thường bị nhầm lẫn với họ hàng gần là chuồn chuồn kim, chuồn chuồn có một số điểm khác biệt quan trọng. Chuồn chuồn kim thường nhỏ hơn và có khả năng gập cánh khi nghỉ, trong khi chuồn chuồn không làm được điều này. Tuy nhiên, điểm hạn chế đó lại được bù đắp bằng khả năng bay lượn điêu luyện, biến chuồn chuồn thành bậc thầy trên không trung, vượt trội hơn chuồn chuồn kim.

Chỉ báo chất lượng nước

Như đã đề cập, chuồn chuồn là một chỉ báo đáng tin cậy về môi trường sạch, đặc biệt là chất lượng nước. Đây cũng là lý do bạn khó thấy chúng ở các thành phố lớn, nơi môi trường nước thường bị ô nhiễm. Phần lớn loài chuồn chuồn yêu cầu điều kiện nước rất khắt khe để sinh sống và sinh sản.

Một số loài, như Chuồn Chuồn Đen và Chuồn Chuồn Bốn Đốm, đòi hỏi những tiêu chuẩn rất cụ thể, bao gồm độ pH và hàm lượng dinh dưỡng trong nước. Những loài này đặc biệt nhạy cảm với độ axit của môi trường sống dưới nước, chỉ sinh trưởng ở nơi có nguồn nước tinh khiết nhất.

Chuồn chuồn cần nguồn nước sạch trong suốt vòng đời của chúng, đặc biệt là ở giai đoạn đầu. Trong thời kỳ ấu trùng, kéo dài đến 5 năm, chuồn chuồn sống dưới nước trước khi trưởng thành. Giai đoạn sống dài dưới nước này khiến chúng cực kỳ nhạy cảm với ô nhiễm nước, và sự hiện diện của chuồn chuồn đồng nghĩa với một môi trường trong lành, không bị ô nhiễm.

"Sát thủ" diệt sâu bọ hiệu quả

Chuồn chuồn đỏ

Chuồn chuồn là loài ăn thịt, chủ yếu săn các loài côn trùng nhỏ hơn như muỗi và ruồi một hai kẻ mang mầm bệnh nguy hiểm. Vì vậy, sự xuất hiện của chuồn chuồn thực sự có lợi, giúp giảm số lượng côn trùng gây hại.

Chuồn chuồn trưởng thành là những thợ săn trên không xuất sắc, có thể bắt mồi ngay khi đang bay với độ chính xác cao. Kỹ năng bay điêu luyện của chúng được nhiều phi công ngưỡng mộ cho phép chuồn chuồn tóm gọn con mồi bằng đôi chân như chiếc lưới.

Không chỉ chuồn chuồn trưởng thành mới tiêu diệt sâu bọ, mà ấu trùng chuồn chuồn cũng góp phần kiểm soát số lượng côn trùng có hại dưới nước. Ấu trùng chuồn chuồn ăn các ấu trùng muỗi trong nước, ngăn chặn sự bùng phát của muỗi từ giai đoạn sớm.

Vô hại một cách tuyệt đẹp

Chuồn chuồn xanh của Ana Cotta

Chuồn chuồn không chỉ nổi tiếng với khả năng bay điêu luyện mà còn được yêu thích bởi sắc màu rực rỡ. Từ xanh lục, xanh lam óng ánh đến các gam đồng thau hay tím ngọc, chuồn chuồn tô điểm cho bất kỳ không gian nào mà chúng sinh sống bằng ánh kim lấp lánh của mình.

Ngoài vẻ đẹp thị giác, chuồn chuồn hoàn toàn vô hại đối với con người. Không giống như ong hoặc ong bắp cày, chuồn chuồn không có ngòi chích và "vũ khí" duy nhất của chúng chính là khả năng bay siêu việt.

Nguồn Cảm Hứng Cơ Khí

Trong một thí nghiệm, khi một nhóm chuồn chuồn và con mồi của chúng được thả vào một khu vực khép kín, có đến 95% chuồn chuồn bắt được mồi. Điều này cho thấy khả năng bay và săn mồi phi thường của chúng, vượt xa nhiều loài côn trùng khác.

Điều khiến kỹ năng bay của chuồn chuồn đặc biệt hơn cả là chúng phải đối mặt với những kẻ săn mồi nhanh nhất thế giới như nhạn, chim ưng hay diều hâu. Dù vậy, chuồn chuồn vẫn có thể né tránh chúng và bắt mồi một cách chính xác.

Không giống như hầu hết các sinh vật bay khác, chỉ có thể di chuyển một hướng tại một thời điểm, chuồn chuồn có khả năng lơ lửng tại chỗ, bay ngang, thậm chí bay lùi. Sự linh hoạt độc đáo này khiến chuồn chuồn trở thành nguồn cảm hứng cho các kỹ sư và nhà khoa học trong việc thiết kế robot và máy bay mang dáng dấp chuồn chuồn.