Ô tô, là các phương tiện di chuyển trên đất liền được trang bị các thiết bị động lực, chủ yếu được sử dụng để vận chuyển hành khách hoặc hàng hóa. Chúng được vận hành bằng động cơ đốt trong, động cơ điện hoặc hệ thống động cơ lai, và sử dụng các hệ thống điều khiển và các bộ phận khác nhau để lái xe, tăng tốc, giảm tốc, lái hướng, v.v.

Sự tiến hóa của ô tô đã trải qua một quá trình dài kể từ khi ra đời.

1. Phát Minh và Sự Xuất Hiện Của Động Cơ Hơi Nước

Trước khi phát minh ra động cơ hơi nước, đã có những "phương tiện" nguyên thủy theo một cách nào đó.

Ban đầu, những mảnh gỗ hình trụ được lăn dưới các vật nặng để vận chuyển chúng. Người ta nhận thấy rằng những bánh xe gỗ lớn hơn giúp tốc độ vận chuyển nhanh hơn, dẫn đến việc sử dụng những bánh xe gỗ ngày càng lớn hơn. Cuối cùng, các phương tiện có bánh xe và trục đã được phát triển, đánh dấu những hình thức bánh xe đầu tiên.

Vào năm 1774, James Watt, một nhà phát minh người Anh, đã chế tạo thành công động cơ hơi nước cơ khí đầu tiên trên thế giới, mở ra cánh cửa cho cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất. Kể từ đó, lịch sử phát triển của ô tô bắt đầu.

Vào năm 1759, một người Pháp tên là N.J. Cugnot đã chế tạo chiếc xe ba bánh chạy bằng hơi nước đầu tiên trên thế giới, có tên gọi là "Fardier à Vapeur." Nó có một nồi hơi lớn giống như quả lê gắn trên một khung, dài 7,2 mét và cao 2,2 mét. Chiếc xe này cần dừng lại 15 giây mỗi 12 đến 15 giây di chuyển để làm nóng thêm 15 giây nữa và có tốc độ từ 3,5 đến 3,9 km/h.

Vào năm 1804, Richard Trevithick chế tạo một chiếc xe hơi chạy bằng hơi nước có thể vận chuyển 10 tấn hàng hóa trên quãng đường dài 15,7 km trên đường ray.

Đến năm 1808, Richard Trevithick phát minh ra đầu máy hơi nước cho đường sắt.

Vào năm 1825, Goldsworthy Gurney phát minh và chế tạo một chiếc xe buýt công cộng chạy bằng hơi nước với 18 chỗ ngồi và tốc độ 19 km/h, trở thành chiếc xe buýt công cộng sớm nhất trên thế giới.

2. Sự ra đời của động cơ đốt trong

Vào năm 1860, Étienne Lenoir phát minh ra động cơ đốt trong, hoạt động bằng cách hút không khí và nhiên liệu, nén và đốt cháy hỗn hợp, sau đó thải khí cháy ra ngoài.

Vào năm 1876, Nikolaus Otto cải tiến hiệu suất động cơ một cách đáng kể bằng cách nén và đốt cháy hỗn hợp xăng-khí trong một xilanh.

Năm 1879, kỹ sư người Đức Carl Benz đã thử nghiệm thành công động cơ hai thì.

Sau đó, ông thành lập công ty "Benz & Cie" và chế tạo chiếc ô tô đầu tiên được cấp bằng sáng chế, được trang bị động cơ xăng một xilanh 0,9 mã lực, có tốc độ tối đa 15 km/h và nhận được bằng sáng chế vào ngày 29 tháng 1 năm 1886, được coi là ngày ra đời của ô tô.

Vào năm 1886, Karl Benz, một người Đức, đã ra mắt chiếc ô tô bốn bánh đầu tiên được trang bị động cơ xăng bốn kỳ dung tích 0,46 lít, công suất 0,82 kW và tốc độ tối đa 18 km/h.

3. Sản Xuất Hàng Loạt Ô Tô Hiện Đại

Vào thế kỷ 20, ngành công nghiệp ô tô đã mở rộng ra toàn cầu. Vào tháng 10 năm 1908, Henry Ford bắt đầu bán mẫu ô tô Model T tại Hoa Kỳ, và cuối cùng đã sản xuất và bán được 15 triệu chiếc trong vòng chỉ 19 năm.

Trong cuộc khủng hoảng dầu mỏ năm 1973, ngành công nghiệp ô tô Mỹ đã đối mặt với những thách thức lớn. Nhân cơ hội này, Nhật Bản tập trung phát triển và sản xuất những chiếc xe nhỏ tiết kiệm nhiên liệu.

Ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng dầu mỏ đã dẫn đến những tiến bộ thực tiễn trong ngành công nghiệp ô tô, với sự phát triển mở rộng sang các lĩnh vực nông nghiệp và thám hiểm, mang lại cho người dân nhiều lựa chọn đa dạng.

4. Công nghiệp hóa ô tô

Sau đó, Nhật Bản đã phát triển mạnh mẽ ngành công nghiệp ô tô của mình. Tuy nhiên, do điều kiện kinh tế của Nhật Bản vào thời điểm đó, việc sản xuất đại trà giống như ở Hoa Kỳ là không khả thi. Để giảm chi phí, nâng cao hiệu quả sản xuất và đảm bảo lợi nhuận cho công ty, Toyota đã phát triển Hệ thống Sản xuất Toyota (TPS).

Hệ thống sản xuất này loại bỏ các yếu tố và nguyên nhân gây lãng phí, tạo điều kiện cho dòng chảy bằng cách loại bỏ các rào cản dòng chảy, giảm đáng kể tồn kho, tăng tốc độ luân chuyển hàng tồn kho và rút ngắn chu kỳ sản xuất. Vì vậy, nó đã được áp dụng rộng rãi và trở thành mô hình cho các công ty khác.

5. Phát triển các phương tiện năng lượng mới

Ngày nay, các phương tiện năng lượng mới đang chiếm lĩnh thị trường ngày càng nhiều và được nhiều quốc gia khuyến khích do lượng khí thải cực kỳ thấp của chúng.

Các phương tiện năng lượng mới là những phương tiện được cung cấp năng lượng từ các nguồn không phải động cơ diesel hay xăng, như xe hybrid, xe chạy bằng pin nhiên liệu, xe năng lượng mặt trời, xe chạy bằng hydro, v.v. Theo thống kê chưa đầy đủ, hiện có hơn một triệu xe sử dụng khí thiên nhiên trên toàn thế giới, và số lượng xe sử dụng khí hóa lỏng (LPG) vượt quá bốn triệu chiếc.

Trong hơn một thế kỷ cải tiến và đổi mới liên tục, ô tô đã thể hiện trí tuệ và sự khéo léo của con người. Được hỗ trợ bởi nhiều ngành công nghiệp như dầu mỏ, thép, nhôm, hóa chất, nhựa, cơ khí, điện, mạng lưới giao thông, điện tử và tài chính, ô tô đã trở thành phương tiện vận chuyển với nhiều hình thức và thông số kỹ thuật khác nhau, được sử dụng rộng rãi trong các lĩnh vực khác nhau của đời sống kinh tế - xã hội.