Một chiếc xe địa hình cát (sandrail), thường được biết đến với tên gọi "dune buggy", là một loại xe địa hình nhẹ, được thiết kế đặc biệt để chinh phục các cồn cát và địa hình gồ ghề.

Khác với những dòng xe địa hình khác, xe địa hình cát mang một thiết kế tối giản và độc đáo, tập trung vào việc cung cấp sự linh hoạt và hiệu suất cao trong những môi trường khắc nghiệt.

Cấu trúc thân xe đóng vai trò thiết yếu trong việc đảm bảo cả hiệu quả vận hành lẫn độ bền, đồng thời giữ trọng lượng ở mức thấp nhất để tối ưu hóa hiệu suất.

Thành phần quan trọng nhất của cấu trúc thân xe chính là khung sườn, thường được chế tạo từ thép ống hoặc hợp kim chromoly. Thiết kế khung sườn dạng ống này là nền tảng cho toàn bộ chiếc xe, mang lại sự bền bỉ và khả năng linh hoạt vượt trội.

Xe địa hình cát thường không có vỏ bọc thân xe theo kiểu truyền thống, để lộ khung sườn nhằm giảm trọng lượng tổng thể.

Nhờ thiết kế dạng ống, xe địa hình cát đạt được tỷ lệ giữa sức mạnh và trọng lượng cao, giúp xe nhẹ nhàng di chuyển qua địa hình khó khăn, đồng thời đủ chắc chắn để chịu được lực tác động khi tiếp đất sau những cú nhảy qua cồn cát hoặc lái trên các bề mặt đá gồ ghề.

Khung sườn ống cũng cung cấp sự hỗ trợ cần thiết cho việc lắp đặt các thành phần quan trọng như động cơ, hệ thống treo và ghế ngồi. Khung sườn này thường được chế tạo theo yêu cầu và thiết kế riêng để đảm bảo sự phân bổ trọng lượng hợp lý, giúp xe duy trì sự ổn định trên các bề mặt không bằng phẳng.

Thiết kế mở của khung xe cũng hỗ trợ hệ thống thông gió, ngăn chặn động cơ bị quá nhiệt trong điều kiện sa mạc. Bên cạnh đó, tính đơn giản của khung sườn giúp việc bảo trì hoặc sửa chữa trở nên dễ dàng hơn.

Hệ thống treo của xe địa hình cát đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo hiệu suất và độ ổn định của xe trên các địa hình đặc thù. Vì xe địa hình cát được thiết kế để di chuyển trên cát mềm và địa hình đá gồ ghề, hệ thống treo cần có khả năng hấp thụ các va đập mạnh trong khi vẫn duy trì sự cân bằng cho xe.

Hầu hết các loại xe địa hình cát đều được trang bị hệ thống treo hành trình dài, sử dụng các bộ giảm xóc và lò xo chịu lực cao, giúp giảm thiểu tác động từ các cú xóc nảy và cú nhảy thường xảy ra khi lái xe trên cồn cát.

Hệ thống treo trước và sau của xe đại hình cát thường được thiết kế độc lập, cho phép mỗi bánh xe di chuyển tự do. Thiết kế này không chỉ cải thiện khả năng điều khiển xe mà còn tăng cường độ bám đường, giúp xe vận hành hiệu quả hơn trên các bề mặt không bằng phẳng.

Hệ thống treo của xe địa hình cát thường được gắn trực tiếp lên khung sườn, giúp hệ thống này chịu được áp lực lớn từ những điều kiện khắc nghiệt khi lái xe địa hình. Cách lắp đặt này không chỉ tăng cường độ bền mà còn đảm bảo khả năng vận hành ổn định ngay cả trên các địa hình gồ ghề.

Chiều dài cơ sở của xe địa hình cát thường lớn hơn so với các loại xe địa hình thông thường, mang lại sự ổn định vượt trội. Việc kéo dài chiều dài cơ sở, kết hợp với hệ thống treo tiên tiến, giúp xe địa hình cát duy trì trạng thái cân bằng và đem lại cảm giác thoải mái cho người lái ngay cả khi di chuyển ở tốc độ cao trên các địa hình xấu.

Một đặc điểm nổi bật trong cấu trúc thân xe của xe địa hình cát chính là vị trí đặt động cơ. Khác với các phương tiện truyền thống, nơi động cơ thường được đặt ở phía trước, xe địa hình cát thường có động cơ gắn ở phía sau.

Thiết kế này hỗ trợ việc phân bổ trọng lượng, đặt nhiều tải trọng hơn lên các bánh sau, qua đó cải thiện độ bám đường trên cát mềm. Việc đặt động cơ phía sau cũng cho phép thiết kế xe trở nên gọn gàng hơn, giảm nhu cầu về phần đầu xe nặng nề và góp phần vào tính nhẹ nhàng của toàn bộ xe.

Sandrail có thể được trang bị nhiều loại động cơ đa dạng, từ động cơ Volkswagen làm mát bằng không khí đến những động cơ V8 mạnh mẽ hoặc động cơ tăng áp. Sự lựa chọn động cơ phụ thuộc vào sở thích cá nhân của người lái và đặc điểm của địa hình mà xe sẽ hoạt động.

Hệ thống truyền động thường được cấu hình cho dẫn động cầu sau, mặc dù một số mẫu xe được thiết kế với hệ thống dẫn động bốn bánh để cải thiện hiệu suất trong các điều kiện đặc biệt khó khăn.